Një dëftesë shkollore në dygjuhësi e vitit 1957 dëshmon se dygjuhësia zbatohej dikur në Maqedoni.
Më shumë se gjysmë shekulli pas, maqedonasit po protestojnë të trishtuar nga një e drejtë elementare e shqiptarëve për t’u shprehur në gjuhën e nënës. Kjo dëshmon regresin e vazhdueshëm në Maqedoni dhe mentalitetin mesjetar të disa politikanëve dhe mbështetësve të tyre shesheve të Maqedonisë.
Ndersa vendet me demokraci të zhvilluar mundësojnë zhvillimin e identitetit të komuniteteve pakicë, 30 për qind e shqiptarëve nuk i gëzojnë as të drejtat e tyre themelore.